Việc dạy trẻ 18 tháng tuổi tập nói là một bước quan trọng trong quá trình phát triển ngôn ngữ và tư duy. Theo dõi bài viết dưới đâyđể biết thêm về các phương pháp dạy trẻ 18 tháng tuổi tập nói hiệu quả, đơn giản.
Để khuyến khích trẻ nói chuyện một cách tự nhiên và hiệu quả, ba mẹ cần biết cách áp dụng các phương pháp dạy phù hợp và kiên trì trong quá trình rèn luyện. Bài viết này sẽ chia sẻ những cách thức đơn giản và hiệu quả để dạy trẻ 18 tháng tuổi tập nói, giúp trẻ tự tin hơn khi giao tiếp.
10 cách dạy trẻ 18 tháng tuổi tập nói đơn giản
Dạy trẻ 18 tháng tuổi tập nói là một quá trình thú vị và quan trọng trong sự phát triển ngôn ngữ của trẻ. Trong giai đoạn này, trẻ bắt đầu học cách giao tiếp và thể hiện bản thân thông qua lời nói. Dưới đây là một số cách đơn giản nhưng hiệu quả để dạy trẻ 18 tháng tuổi tập nói:
1. Nói chậm và rõ ràng
Khi giao tiếp với trẻ, hãy nói chậm rãi và rõ ràng từng từ. Trẻ sẽ dễ dàng bắt chước và nhận diện các từ ngữ nếu bạn phát âm chuẩn. Tránh nói quá nhanh hoặc sử dụng ngữ điệu quá phức tạp.
2. Sử dụng từ đơn giản và thường xuyên
Hãy bắt đầu với những từ đơn giản, dễ hiểu như “mẹ”, “ba”, “ăn”, “uống”, “đẹp”, “nước”, “chó”, “mèo”. Lặp lại những từ này nhiều lần trong ngày để trẻ quen dần với âm thanh và ý nghĩa của từ.
3. Chỉ vào đồ vật khi nói
Khi bạn nói về một vật gì đó, hãy chỉ vào nó để giúp trẻ liên kết từ ngữ với sự vật cụ thể. Ví dụ, khi nói “Đây là quả bóng”, bạn vừa nói vừa chỉ tay vào quả bóng để trẻ dễ hiểu.
4. Kể chuyện đơn giản
Dù trẻ chưa thể hiểu hết các câu chuyện, nhưng việc kể chuyện đơn giản cho trẻ nghe sẽ giúp phát triển khả năng ngôn ngữ. Sử dụng hình ảnh, tranh ảnh minh họa và kể những câu chuyện ngắn về những điều trẻ có thể nhận ra xung quanh.
5. Khuyến khích trẻ bắt chước
Khi trẻ cố gắng nói hoặc phát ra âm thanh, hãy khuyến khích và khen ngợi ngay lập tức. Điều này tạo động lực cho trẻ tiếp tục thử nói và cải thiện khả năng ngôn ngữ của mình.
6. Đặt câu hỏi đơn giản
Dù trẻ chưa thể trả lời đầy đủ, bạn có thể đặt câu hỏi đơn giản như “Chó ở đâu?”, “Con muốn ăn gì?”, hoặc “Con có thích quả táo này không?”. Điều này giúp trẻ làm quen với việc nghe câu hỏi và có cơ hội trả lời, dù chỉ là qua các cử chỉ hay âm thanh.
7. Tạo cơ hội giao tiếp
Tạo ra các tình huống giao tiếp trong sinh hoạt hàng ngày, chẳng hạn như khi ăn uống, chơi đùa hay khi ra ngoài. Hãy làm cho trẻ cảm thấy thoải mái khi giao tiếp và học hỏi từ bạn.
8. Dùng nhạc và bài hát
Trẻ 18 tháng tuổi rất thích nghe nhạc và hát. Hãy sử dụng bài hát và vần điệu đơn giản để giúp trẻ dễ dàng học từ mới. Các bài hát với vần điệu dễ nhớ sẽ giúp trẻ nhớ từ và phát âm tốt hơn.
9. Tạo môi trường giao tiếp đa dạng
Hãy cho trẻ tiếp xúc với nhiều người và môi trường khác nhau để trẻ có thể học từ mới và giao tiếp nhiều hơn. Điều này giúp trẻ phát triển kỹ năng ngôn ngữ một cách tự nhiên.
10. Kiên nhẫn và lắng nghe
Cuối cùng, hãy kiên nhẫn và dành thời gian lắng nghe những gì trẻ muốn nói, dù đó chỉ là những tiếng ê a hay những từ đơn giản. Mỗi bước tiến nhỏ đều quan trọng và khuyến khích trẻ tiếp tục học hỏi.
Dạy trẻ 18 tháng tuổi nói là một hành trình dài đòi hỏi sự kiên nhẫn và sự tham gia tích cực từ người lớn. Hãy tạo ra một môi trường ngôn ngữ phong phú, đầy khích lệ và yêu thương để trẻ có thể phát triển ngôn ngữ một cách tự nhiên và vui vẻ.
Những điều ba mẹ cần lưu ý khi dạy trẻ 18 tháng tuổi tập nói
Khi dạy trẻ 18 tháng tuổi tập nói, ba mẹ cần lưu ý một số điểm quan trọng để giúp trẻ phát triển ngôn ngữ một cách tự nhiên và hiệu quả. Đây là giai đoạn trẻ bắt đầu nhận thức và học cách giao tiếp, nên sự hỗ trợ từ ba mẹ đóng vai trò rất quan trọng. Dưới đây là những điều ba mẹ cần lưu ý:
1. Không ép trẻ nói quá sớm
Mỗi trẻ có một quá trình phát triển ngôn ngữ riêng, và trẻ 18 tháng tuổi có thể đã bắt đầu nói một số từ đơn giản. Tuy nhiên, ba mẹ không nên ép buộc trẻ phải nói hoặc tạo áp lực cho trẻ khi trẻ chưa sẵn sàng. Việc ép buộc có thể khiến trẻ cảm thấy căng thẳng và ngừng cố gắng.
2. Tạo môi trường ngôn ngữ phong phú
Ba mẹ nên nói chuyện với trẻ thường xuyên và tạo ra một môi trường giao tiếp phong phú. Càng tiếp xúc với nhiều từ ngữ và câu chuyện, trẻ sẽ học hỏi nhanh hơn. Ba mẹ cũng có thể kể chuyện, đọc sách hoặc thậm chí mô tả những hành động hàng ngày để trẻ làm quen với ngôn ngữ.
3. Lắng nghe và phản hồi tích cực
Khi trẻ cố gắng nói hoặc phát ra âm thanh, ba mẹ nên lắng nghe và phản hồi tích cực. Điều này khuyến khích trẻ tiếp tục phát triển kỹ năng ngôn ngữ. Khen ngợi hoặc trả lời ngay cả khi trẻ chỉ nói một từ đơn giản hoặc ra hiệu, vì điều này giúp trẻ cảm thấy tự tin và tiếp tục học hỏi.
4. Sử dụng từ ngữ rõ ràng và đơn giản
Khi dạy trẻ nói, ba mẹ nên sử dụng từ ngữ đơn giản, rõ ràng và dễ hiểu. Tránh dùng các câu dài, phức tạp mà thay vào đó hãy sử dụng các từ ngữ cơ bản mà trẻ có thể bắt chước được. Ví dụ, thay vì nói “Con muốn uống nước không?”, hãy nói đơn giản “Con uống nước nhé”.
5. Khuyến khích trẻ bắt chước
Trẻ học nói phần lớn thông qua việc bắt chước âm thanh và từ ngữ mà ba mẹ nói. Hãy tạo cơ hội cho trẻ bắt chước các từ bằng cách nói chậm rãi, rõ ràng và lặp lại từ nhiều lần. Ví dụ, khi nói “Chào con”, hãy lặp lại nhiều lần để trẻ có thể nhớ và bắt chước.
6. Không so sánh trẻ với bạn bè
Mỗi trẻ phát triển ngôn ngữ ở một tốc độ khác nhau. Vì vậy, ba mẹ không nên so sánh con với các bạn khác hoặc với những tiêu chuẩn không thực tế. Nếu trẻ chưa nói nhiều từ, điều này không có nghĩa là trẻ không phát triển bình thường. Hãy kiên nhẫn và tin tưởng vào khả năng của trẻ.
7. Khuyến khích trẻ giao tiếp qua cử chỉ
Ngoài việc học nói, trẻ 18 tháng tuổi cũng bắt đầu sử dụng cử chỉ để giao tiếp, chẳng hạn như vẫy tay, chỉ tay hay gật đầu. Ba mẹ cần khuyến khích trẻ giao tiếp bằng cả lời nói và cử chỉ để trẻ có thể phát triển toàn diện khả năng giao tiếp.
8. Tạo cơ hội giao tiếp với người khác
Trẻ học ngôn ngữ không chỉ qua ba mẹ mà còn qua việc giao tiếp với người khác. Hãy tạo cơ hội cho trẻ tiếp xúc với người thân, bạn bè hoặc trẻ em khác. Điều này giúp trẻ học hỏi thêm từ ngữ và cách giao tiếp trong các tình huống xã hội khác nhau.
9. Kiên nhẫn và tránh nóng vội
Ba mẹ cần kiên nhẫn và tránh nóng vội. Việc phát triển ngôn ngữ là một quá trình tự nhiên và có thể mất thời gian. Hãy dành thời gian để trẻ phát triển theo đúng khả năng của mình mà không gây áp lực.
10. Chú ý đến các dấu hiệu phát triển ngôn ngữ
Mặc dù mỗi trẻ có tốc độ phát triển ngôn ngữ riêng, ba mẹ cần chú ý đến các dấu hiệu phát triển ngôn ngữ của trẻ. Nếu trẻ không có tiến bộ hoặc không nói được các từ đơn giản sau 18 tháng, ba mẹ có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để kiểm tra thêm về sự phát triển ngôn ngữ của trẻ.
Dạy trẻ 18 tháng tuổi nói không chỉ giúp trẻ phát triển khả năng ngôn ngữ mà còn tăng cường sự gắn kết và hiểu biết giữa ba mẹ và trẻ. Hãy tạo một môi trường yêu thương, khuyến khích và kiên nhẫn để trẻ có thể học hỏi và phát triển một cách tự nhiên.
Một số dấu hiệu cho thấy trẻ chậm nói
Dưới đây là một số dấu hiệu cho thấy trẻ có thể chậm nói, giúp ba mẹ nhận biết và có thể tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia để hỗ trợ kịp thời:
1. Trẻ không nói được từ đơn giản ở tuổi 18-24 tháng
Một trong những dấu hiệu đầu tiên của trẻ chậm nói là khi trẻ không nói được từ đơn giản như “ba”, “mẹ”, “ăn”, “uống”, “chó”,… vào khoảng 18-24 tháng tuổi. Nếu trẻ không bắt đầu nói những từ này sau khi đạt được các mốc thời gian như vậy, đây có thể là dấu hiệu cần được lưu ý.
2. Trẻ không thể kết nối ngôn ngữ với hành động
Trẻ thường bắt đầu sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp và yêu cầu từ rất sớm, như chỉ tay hoặc phát âm các từ đơn giản khi muốn gì đó. Nếu trẻ không biểu lộ sự mong muốn bằng từ ngữ hoặc chỉ dựa vào cử chỉ mà không cố gắng nói ra lời, điều này có thể cho thấy vấn đề về ngôn ngữ.
3. Trẻ không thể sử dụng cử chỉ giao tiếp
Trẻ 18-24 tháng tuổi thường sử dụng cử chỉ như vẫy tay, chỉ tay, gật đầu hoặc lắc đầu để giao tiếp. Nếu trẻ không có những hành động này hoặc rất ít khi sử dụng cử chỉ giao tiếp, đó có thể là dấu hiệu của sự chậm phát triển ngôn ngữ.\
4. Trẻ không bập bẹ hay không có âm thanh
Vào khoảng 6-9 tháng tuổi, trẻ thường bắt đầu phát ra âm thanh đơn giản như “ba-ba”, “ma-ma”, “da-da”. Nếu trẻ không có bất kỳ âm thanh nào hoặc không bập bẹ như vậy trong giai đoạn này, điều này có thể báo hiệu vấn đề trong việc phát triển ngôn ngữ.
5. Trẻ ít hoặc không phản hồi khi được gọi tên
Trẻ nhỏ thường phản ứng khi nghe thấy tên của mình. Nếu trẻ không phản ứng khi ba mẹ gọi tên hoặc không nhìn vào người đang nói, đây có thể là dấu hiệu của việc chậm phát triển ngôn ngữ hoặc các vấn đề khác về khả năng giao tiếp.
6. Trẻ không hiểu và thực hiện được yêu cầu đơn giản
Vào khoảng 18 tháng tuổi, trẻ bắt đầu hiểu các yêu cầu đơn giản như “Đưa cho mẹ cái này”, “Lấy quả bóng”. Nếu trẻ không thể hiểu và thực hiện các yêu cầu đơn giản này, đây có thể là một dấu hiệu của sự chậm phát triển ngôn ngữ.
7. Trẻ không thể tạo ra câu đơn giản
Ở tuổi khoảng 2-3 tuổi, trẻ bắt đầu sử dụng câu ngắn gồm hai hoặc ba từ, ví dụ như “Mẹ ơi!”, “Con ăn cơm”. Nếu trẻ không thể tạo ra những câu đơn giản này khi lên 2 tuổi, có thể trẻ đang gặp vấn đề với việc phát triển ngôn ngữ.
8. Trẻ không thích giao tiếp hoặc tương tác
Trẻ 18 tháng tuổi thường tỏ ra hứng thú và tham gia vào các trò chơi tương tác, như trò chơi “ú òa” hoặc “chơi nhà”. Nếu trẻ ít tham gia hoặc không tỏ ra hứng thú với các hoạt động giao tiếp, đây có thể là dấu hiệu của sự chậm phát triển ngôn ngữ hoặc các vấn đề khác về hành vi.
9. Trẻ có dấu hiệu của các vấn đề về thính lực
Nếu trẻ không phản ứng với âm thanh hoặc không hiểu những âm thanh xung quanh, như tiếng gọi tên hoặc tiếng nhạc, có thể trẻ gặp vấn đề về thính lực, điều này sẽ ảnh hưởng đến việc phát triển ngôn ngữ của trẻ.
10. Trẻ thường xuyên bị tách biệt trong các tình huống xã hội
Trẻ 18 tháng tuổi đã bắt đầu có khả năng tương tác với bạn bè và người thân. Nếu trẻ thường xuyên tránh giao tiếp với người khác hoặc không thể tham gia vào các trò chơi cùng bạn bè, có thể trẻ gặp vấn đề trong việc phát triển ngôn ngữ.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Nếu ba mẹ nhận thấy trẻ có những dấu hiệu trên hoặc có bất kỳ lo lắng nào về sự phát triển ngôn ngữ của trẻ, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ nhi khoa hoặc chuyên gia phát triển ngôn ngữ. Việc phát hiện sớm và can thiệp kịp thời có thể giúp trẻ phát triển ngôn ngữ và kỹ năng giao tiếp tốt hơn trong tương lai.
Tóm lại, việc nhận diện sớm các dấu hiệu chậm nói ở trẻ là rất quan trọng để có thể can thiệp kịp thời, giúp trẻ phát triển ngôn ngữ và giao tiếp một cách tự nhiên và hiệu quả. Ba mẹ cần kiên nhẫn và chú ý đến những thay đổi trong hành vi, sự phát triển của trẻ, đồng thời tạo một môi trường giao tiếp phong phú để trẻ có thể học hỏi và phát triển. Nếu có bất kỳ lo ngại nào, đừng ngần ngại tham khảo ý kiến từ bác sĩ hoặc chuyên gia, vì sự hỗ trợ sớm có thể giúp trẻ vượt qua các khó khăn và phát triển khỏe mạnh hơn.
