Gạch cua là phần nguyên liệu quen thuộc trong nhiều món ăn truyền thống Việt Nam như bún riêu, canh cua hay bánh đa cua. Nhưng gạch cua thực chất là gì, có phải là gan cua hay trứng cua không? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ gạch cua là gì và lý do vì sao nó được xem là “linh hồn” của ẩm thực miền Bắc.

Với xu hướng ẩm thực chú trọng đến sự tươi ngon và dinh dưỡng, các nguyên liệu dân dã như gạch cua ngày càng được quan tâm. Tuy nhiên, không ít người vẫn nhầm lẫn về thành phần và công dụng thực sự của gạch cua. Việc hiểu đúng về gạch cua là gì không chỉ giúp bạn chế biến món ăn ngon hơn mà còn bảo vệ sức khỏe khi sử dụng.

Gạch cua là gì?

Gạch cua là một phần thịt cua giàu giá trị dinh dưỡng, đặc biệt là các protein chất lượng cao, rất tốt cho sức khỏe. Gạch cua chứa nhiều axit béo omega-3, giúp hỗ trợ sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim và huyết áp. Ngoài ra, gạch cua còn cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất như vitamin A, vitamin D, sắt, kẽm, và canxi, giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ xương khớp và thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào.

Đặc biệt, gạch cua còn chứa một lượng đáng kể selenium, một khoáng chất quan trọng giúp chống oxy hóa, giảm thiểu tác hại của các gốc tự do và ngăn ngừa lão hóa sớm. Bên cạnh đó, gạch cua cũng rất dễ tiêu hóa, phù hợp cho nhiều đối tượng, từ trẻ nhỏ đến người lớn tuổi, giúp bổ sung dinh dưỡng một cách hiệu quả và là nguồn thực phẩm tuyệt vời trong chế độ ăn uống lành mạnh.

Phân biệt gạch cua với thịt cua và trứng cua

Gạch cua, thịt cua và trứng cua đều là các bộ phận khác nhau của cua, mỗi loại có đặc điểm và giá trị dinh dưỡng riêng biệt. Dưới đây là sự phân biệt giữa ba phần này:

Gạch cua:
Gạch cua là phần chất lỏng màu vàng cam có trong cơ thể cua, thường được tìm thấy ở phần yếm cua. Đây là phần đặc biệt giàu chất béo và protein, tạo ra hương vị béo ngậy đặc trưng cho các món ăn. Gạch cua có nhiều giá trị dinh dưỡng như omega-3, vitamin A, D, và các khoáng chất quan trọng như canxi và sắt. Gạch cua thường được sử dụng trong các món ăn như canh cua, lẩu cua hoặc làm gia vị để tăng thêm độ béo và thơm ngon.

Thịt cua:
Thịt cua là phần thịt trắng, chắc và ngọt được tìm thấy trong thân và càng cua. Thịt cua rất giàu protein, ít chất béo và chứa nhiều khoáng chất như sắt, kẽm, canxi. Thịt cua thường được dùng trong các món ăn như bún riêu cua, súp cua, salad cua hoặc các món xào, nướng. Thịt cua có vị ngọt tự nhiên, kết cấu mềm mại và dễ chế biến.

Trứng cua:
Trứng cua là các quả trứng nhỏ màu cam hoặc đỏ được tìm thấy trong bụng của con cua cái. Trứng cua là một nguồn thực phẩm giàu protein, chất béo và các vitamin nhóm B, đặc biệt là vitamin B12. Trứng cua có vị béo ngậy, thường được dùng trong các món ăn cao cấp hoặc để chế biến các món ăn đặc biệt như sushi, lẩu hoặc xào. Tuy nhiên, trứng cua ít phổ biến hơn so với thịt cua và gạch cua trong ẩm thực.

Tóm lại:

Gạch cua là phần béo, màu vàng cam, chứa nhiều chất béo và protein.

Thịt cua là phần thịt trắng, ngọt và giàu protein, ít béo.

Trứng cua là phần quả trứng nhỏ, có màu cam, béo và giàu dinh dưỡng.

Mỗi phần này mang lại một hương vị và giá trị dinh dưỡng khác nhau, tùy theo sở thích và cách chế biến mà chúng được sử dụng trong các món ăn khác nhau.

Gạch cua và an toàn thực phẩm

Gạch cua, như các bộ phận khác của cua, có thể là một nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng và rất ngon nếu được chế biến đúng cách. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn thực phẩm khi tiêu thụ gạch cua, có một số lưu ý quan trọng cần chú ý:

1. Nguồn gốc cua
Chọn cua tươi và sạch: Khi mua cua để lấy gạch, cần chọn cua tươi, còn sống hoặc vừa được chế biến, vì cua chết hoặc không tươi sẽ dễ bị nhiễm khuẩn và mất đi giá trị dinh dưỡng. Cua phải được bảo quản trong môi trường lạnh, tránh để lâu hoặc bị ôi thiu.

Nguồn gốc rõ ràng: Nên mua cua từ các cửa hàng uy tín, đảm bảo chất lượng, tránh cua không rõ nguồn gốc vì chúng có thể chứa hóa chất độc hại hoặc bị nhiễm các vi khuẩn gây hại.

2. Vệ sinh khi chế biến
Rửa sạch cua: Trước khi chế biến, cần rửa cua thật kỹ, đặc biệt là phần vỏ ngoài để loại bỏ bụi bẩn, tạp chất hoặc vi khuẩn có thể có.

Chế biến ngay sau khi mua: Gạch cua và thịt cua dễ bị phân hủy nếu để lâu sau khi cua được chế biến. Vì vậy, để đảm bảo an toàn, gạch cua nên được chế biến và tiêu thụ ngay sau khi lấy từ cua ra.

3. Kiểm tra chất lượng gạch cua
Gạch cua phải có màu sắc tự nhiên: Gạch cua tươi thường có màu vàng cam hoặc đỏ tùy thuộc vào loại cua. Nếu gạch cua có màu sắc bất thường, như màu xám hoặc đen, đó có thể là dấu hiệu của việc cua đã không còn tươi hoặc bị nhiễm khuẩn.

Không ăn gạch cua có mùi hôi: Nếu gạch cua có mùi lạ hoặc mùi hôi, không nên ăn, vì đây là dấu hiệu cua đã bị ôi thiu hoặc bị nhiễm vi khuẩn.

4. Nhiệt độ chế biến
Nấu chín gạch cua: Gạch cua nên được nấu chín kỹ trước khi ăn. Việc nấu chín sẽ giúp loại bỏ vi khuẩn hoặc ký sinh trùng có thể tồn tại trong gạch cua sống, bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.

Không ăn gạch cua sống: Giống như thịt cua, gạch cua nếu không được nấu chín có thể tiềm ẩn nguy cơ nhiễm vi khuẩn hoặc ký sinh trùng, do cua là loài động vật sống dưới nước và có thể chứa các mầm bệnh.

5. Lưu ý về bảo quản
Bảo quản đúng cách: Nếu không sử dụng ngay gạch cua sau khi chế biến, cần bảo quản trong tủ lạnh và tiêu thụ trong vòng 1-2 ngày. Nếu để lâu, gạch cua sẽ dễ bị hư hỏng và mất an toàn.

Không nên đông lạnh gạch cua: Gạch cua có cấu trúc rất nhạy cảm và khi đông lạnh sẽ làm giảm chất lượng và hương vị. Tốt nhất nên sử dụng ngay sau khi chế biến.

Gạch cua có thể là một món ăn ngon và bổ dưỡng, nhưng để đảm bảo an toàn thực phẩm, cần chọn cua tươi, chế biến và bảo quản đúng cách. Việc nấu chín và vệ sinh kỹ càng sẽ giúp hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn, bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.